بسیاری از افراد گاها کابل و سیم را با هم یکسان می‌دانند ولی در واقع این دو وسیله باهم تفاوت دارند. کابل از چند رشته سیم تشکیل می‌شود و سیم متشکل از یک یا چند رشته مواد الکتریکی هادی مانند مس یا آلومینیوم است که دامنه کاربردی وسیع‌تری دارد. از دیگر تفاوت‌های کابل و سیم می‌توان به این موضوع اشاره نمود که سیم‌ها قابل مشاهده‌اند اما کابل‌ها عموما عایق‌بندی می‌شوند، شناخت انواع کابل و سیم می‌تواند شما را در هنگام خرید بی‌نیاز از حضور متخصصین برق کند.
معرفی انواع سیم و کابل
سیم‌ها دو نوع مسی و آلومینیومی دارند؛ سیم‌های مسی دارای هادی جریان الکتریسیته از جنس مس هستند درحالیکه در نوع آلومینیومی جنس هادی از آلومینیوم است. از آنجایی که مس رسانای قوی‌تری نسبت به آلومینیوم است بنابراین کیفیت سیم‌های مسی بهتر از آلومینیومی است و به تبع قیمت بالاتری هم دارند. علاوه بر جنس، سیم‌ها در ساختار نیز به دو شکل در بازار عرضه می‌شوند؛ روکش‌دار و بدون روکش که نوع روکش‌دار علاوه بر اینکه هادی جریان الکتریسیته است، عایق نیز می‌باشد. کابل‌ها نیز بر اساس معیارها و ملاک‌های متفاوتی از جمله سطح ولتاژ، شکل رسانا، کارکرد و تعداد رشته، دسته بندی‌های متفاوتی دارند:
انواع کابل بر اساس میزان ولتاژ
• کابل فشار ضعیف (LV)
• کابل فشار متوسط (MV)
• کابل فشار قوی (HV)
انواع کابل بر اساس شکل رسانا
یکی دیگر از معیارهای تقسیم‌بندی کابل‌ها، شکل رسانا است که این معیار میزان انعطاف‌پذیری کابل را تعیین می‌نماید. بر این اساس، سه نوع کابل وجود دارد:
• کابل مفتولی که کم‌ترین انعطاف‌پذیری را دارد و رشته سیم درون این نوع کابل به شکل مفتول دایره‌ای یا مثلثی می‌باشد.
• کابل نیمه‌افشان که رسانای آن از چند مفتول ساده به هم تابیده شده تشکیل شده است و انعطاف‌پذیری آن از حالت کابل مفتولی بیشتر می‌باشد.
• کابل افشان که انعطاف‌پذیری و میزان خمیدگی بسیار بالایی دارد.
انواع کابل بر اساس نوع کارکرد
با توجه به اینکه کارکرد اساسی و اصلی کابل‌ها انتقال می‌باشد، باید دقت نمود که کاربرد هریک از انواع کابل بسته به نوع انتقال متفاوت است. معمولا از کابل برای انتقال الکتریسیته، سیگنال و نور استفاده می‌شود؛ برای انتقال الکتریسیته از کابل‌های فشار ضعیف، متوسط، قوی و فوق قوی استفاده می‌گردد اما برای انتقال سیگنال از کابل‌های مخابراتی، شبکه و کواکسیال استفاده می‌شود.
کابل چیست؟
همان طور که اشاره شد انواع مختلف کابل برای انتقال جریان برق ضعیف، متوسط و قوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین این محصول صنعتی از اهمیت ویژه‌ای در تجهیزات برقی برخوردار می‌باشد. با این پیش زمینه اگر بخواهیم تعریف کلی از کابل ارائه دهیم باید گفت کابل از چندین سیم هادی الکتریکی و یک غلاف کنار یکدیگر جمع می‌گردند.
قسمت‌های مختلف کابل
بدیهی است که هر نوع کابل بسته به کاربرد دارای قسمت‌های مختلفی می‌باشد، این بخش‌ها عبارتند از:
1. هادی
اصلی‌ترین و مهم‌ترین بخش در ساختار کابل که جریان الکتریکی را هدایت می‌کند، جنس آن معمولا از مس یا آلومینیوم است که تابانده شده و به اختصار به آن CU و AL گفته می‌شود.
2. اسکرین هادی
برای حفظ یک میدان الکتریکی یکنواخت و به حداقل رساندن تنش‌های الکترواستاتیک در کابل‌های MV و HV از اسکرین هادی که یک نوار نیمه رسانا است استفاده می‌شود. وقتی این لایه روی سطح رشته‌های هادی تابانده شده یا هادی‌های استرند شده قرار می‌گیرد، قسمت‌هایی از کابل و عایق آن از بین می‌روند و فضایی صاف و مسطح بین هادی و عایق ایجاد می‌شود. در نهایت میدان الکتریکی در این ناحیه یکنواخت شده و از جرقه‌های الکتریکی ناخواسته جلوگیری می‌شود.
3. عایق
برای ایزوله کردن هادی کابل وعدم انتقال جریان الکتریکی و نشتی آن، از مواد عایقی نظیر PVC و XLPE استفاده می‌شود. PVC متداول‌ترین عایق بوده و XLPE نیز بیشتر در کابل‌های فشار متوسط و فشار قوی به کار می‌رود، XLPE مقاومت عایقی بالاتر، طول عمر بیشتر و قدرت تحمل در برابر درجه حرارت‌های بالاتری نسبت به PVC دارد اما انعطاف‌پذیری آن کمتر و قیمتش بیشتر از PVC است و اغلب در کابل‌های فشار ضعیف دومین لایه در ساختار کابل خواهد بود.
4. اسکرین عایق
عملکرد این لایه مانند اسکرین هادی است و کابل‌هایی که نوار نیمه هادی کاغذی ندارند، این لایه به طور مستقیم با شیلد در تماس است ولی اگر کابل‌ها نوار نیمه هادی کاغذی داشته باشند، اتصال از طریق نوار نیمه هادی برقرار می‌شود.
5. فیلر
معمولا برای یکنواخت کردن کابل‌های چند رشته‌ای، فضای خالی بین رشته سیم‌ها را با مواد پلیمری نرمی به نام فیلر یا پرکننده پر می‌کنند.
6. نوار نیمه هادی کاغذی
لایه نوار نیمه هادی کاغذی ساختاری مانند نوار دارد که از جنس کاغذ موج دار یا الیاف بافته شده است و در کابل‌های فشار متوسط و فشار قوی استفاده می‌شود.
7. شیت هادی یا شیلد
این بخش از کابل معمولا به شکل نواری از مس یا در برخی از موارد از آلیاژ سرب است و مانند سپر در برابر امواج الکترومعناطیسی کابل قرار می‌گیرد؛ همچنین مسیری را برای عبور جریان‌های خطا و نشتی در کابل ایجاد می‌کند.
8. لایه زیرین یا غلاف داخلی
جنس لایه زیرین معمولا از مواد ترموپلاستیک یا ترموستینگ است و برای یکپارچه نگه داشتن لایه‌های قبلی و همچنین ایجاد بستری جهت قرار گرفتن آرمور مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ البته ناگفته نماند که این لایه از لایه زیر خود نیز حفاظت می‌کند.
9. آرمور یا زره
از آرمور برای حفاظت بیشتر از کابل استفاده می‌شود.
10. شیت یا غلاف بیرونی یا ژاکت
حفاظت مکانیکی، حفاظت در برابر آب و هوا و حفاظت‌های شیمیایی و الکتریکی از کابل توسط این لایه انجام می‌شود.
انواع کابل موجود در پاسارگاد نوین
در پاسارگاد نوین شما می‌توانید انواع بسیاری از کابل را مورد بررسی قرار دهید و بسته به نیاز خود یکی از آن‌ها را خریداری نمایید، انواع کابل موجود در پاسارگاد نوین عبارتند از:
کابل آلومینیوم، کابل مسی، کابل خودنگهدار، کابل زمینی و کابل تلفن که همگی جزو کابل‌های پرکاربرد در صنایع مختلف هستند.
کابل آلومینیوم
کابل آلومینیوم همواره از گذشته تا به امروز در تأسیسات برقی، خطوط انتقال و پست‌های توزیع برق مورد استفاده قرار گرفته‌است اما امروزه استفاده از آن رو به افزایش است، چرا که قیمت مس بسیار افزایش یافته است و استفاده از کامل از کابل مسی در تجهیزات برقی صرفه اقتصادی ندارد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند که فلز آلومینیوم مقاومت الکتریکی بسیار بالایی دارد و نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای مس باشد اما در واقعیت چنین نیست و عملکرد هادی‌های آلومینیومی و هادی‌های مسی تفاوت زیادی ندارد.
کابل مسی
به کابل‌هایی که هادی آن‌ها از جنس مس باشد، کابل مسی گفته می‌شود. امروزه از فلزات زیادی همچون آلومینیوم، نقره، فولاد، سرب و … به عنوان هادی در کابل‌ها استفاده می‌شود اما مس محبوبیت بیشتری دارد چرا که مس ساختار فیزیکی و شیمیایی خاصی دارد. فلز مس در حال حاضر بهترین رسانای الکتریکی در بین بسیاری از فلزات می‌باشد.
کابل خودنگهدار
کابل خودنگهدار از انواع کابل است که هادی‌هایی از جنس آلومینیوم دارد و در حال حاضر جایگزین سیم و کابل مسی شده است. کابل خودنگهدار به منظور انتقال و توزیع نیروی برق در خطوط هوایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربرد آن در مسیرهای کم عرض بیشتر است. کابل خودنگهدار نیز همانند دیگر انواع کابل از سه بخش اصلی هادی، عایق و روکش تشکیل می‌شود و در ساختار آن از عایق پلی اتیلن کراس لینک استفاده می‌گردد.
کابل زمینی
کابل زمینی همان طور که از نامش مشخص است، کابلی است که برای استفاده در زیر زمین کاربرد دارد. از این نوع کابل‌ها با هدف ایجاد محل عبوری امن برای بارهای الکتریکی در زیر زمین استفاده می‌شود. از آن جایی که زمین دارای بار الکتریکی منفی است، در نتیجه بارهای مثبت را به سمت خود جذب می‌کند و کابل زمینی کمک می‌کند تا بارهای مثبت با ایمنی بیشتر، به شکل کنترل شده و مستقیم از داخل زمین عبور کنند. کابل زمینی کاملا مقاوم در برابر عوامل بیرونی است و تحمل ضربه، فشار و رطوبت را دارد چرا که از ورقه‌های فولادی و غلاف سربی در ساختار کابل زمینی استفاده می‌شود.
کابل تلفن
یکی از مهم‌ترین اجزا در برقراری ارتباطات، کابل تلفن است که از گذشته تا به امروز تغییرات چشم‌گیری کرده است. کابل تلفن (سیم رانژه) از کنار هم قرار گرفتن دو رشته سیم نازک مسی یا آلومینیومی ساخته می‌شود و وظیفه و کاربرد اصلی آن، انتقال اطلاعات و دیتا است. از این کابل در برقراری ارتباط بین خطوط تلفن ثابت یا آیفون‌های درب منازل استفاده می‌شود.
اهمیت شناخت انواع سیم و کابل و کاربردهای آن‌ها
آشنایی و شناخت انواع کابل و کاربردهای آن‌ها در صنایع گوناگون پیش از اقدام به خرید کابل برای اقدامات مختلف بسیار مهم می‌باشد چرا که همان طور که اشاره شد کابل‌های گوناگون از اجزای متفاوتی ساخته شده‌اند و کاربردهای متفاوتی نیز دارند.
سخن نهایی
در صنعت، انواع کابل متفاوتی وجود دارد که هر یک از این نوع کابل‌ها بسته به نیاز در مصارف گوناگون صنعتی از اجزا و مواد اولیه گوناگونی چون مس، آلومینیوم و سایر فلزات ساخته می‌شود. ما در پاسارگاد نوین انواع متفاوتی از کابل‌ها از جمله کابل آلومینیومی زمینی، خودنگهدار و … را با بهترین مواد اولیه به منظور مصارف صنعتی وارد بازار می‌نماییم، لذا شما می‌توانید با اطمینان خاطر محصول مورد نظر خود را خریداری نمایید.
تاریخ به روزرسانی 1402/06/23
